Het lastdiagram of laaddiagram is een visueel diagram op een heftruck die het verband aangeeft tussen het lastzwaartepunt, het hefvermogen en de hefhoogte. Meestal vind je het als plaatje of sticker terug op de heftruck. Vooral goed zichtbaar voor de heftruckchauffeur. Maar wat moet je er mee en hoe lees je het juist af? In dit artikel gaan we dieper in op dit belangrijk stukje informatie.
Iedere ervaren heftruckbestuurder weet dat het moeilijker is dan het lijkt om een heftruck te beladen en ermee te manoeuvreren. Veilig heffen, verplaatsen en neerzetten van pallets is dan ook een complexe evenwichtsoefening én een ware kunst.
Een lastdiagram geeft je inzicht in het hefvermogen van de heftruck op verschillende hefhoogtes bij verschillende lastzwaartepunten. En het is dus een handig hulpmiddel voor iedere heftruckchauffeur.
| Lastzwaartepunt (mm) | |||
| Hefhoogte (mm) | 500 | 600 | 1000 |
|---|---|---|---|
| 3000 | 1600 | 1420 | 990 |
| 4000 | 1600 | 1420 | 990 |
| 5000 | 1600 | 1320 | 930 |
| 6000 | 1510 | 1160 | 800 |
| 7000 | 750 | 660 | 460 |
| 7500 | 550 | 490 | 340 |
Het lastzwaartepunt is het punt in het midden van de pallet in geval van een gelijkmatige verdeling van de last op de pallet.
Wat bedoelen we hier juist mee? Stel, je hebt een pallet van 1200 mm diep waar je 2 dozen opzet van exact 600 mm - die elks 500 kg wegen. Het lastzwaartepunt ligt dan op 600 mm. Exact in het midden van de pallet. Meestal gebruiken fabrikanten 500 mm of 600 mm als lastzwaartepunt.
Soms wijkt het lastzwaartepunt af van de standaard. Wanneer bijvoorbeeld de last langer is dan 1200 mm verschuift het lastzwaartepunt naar voor. Dit zorgt er dan weer voor dat de restcapaciteit (de maximale capaciteit die de heftruck aankan) verlaagt. Probeer het zelf maar eens. Als je een doos opheft van 20 kg, dan zal je de doos dichter tegen het lichaam houden en niet verder vooruit.
Het hefvermogen is een belangrijk onderdeel van het lastdiagram. Eerst en vooral is het belangrijk om het verschil te kennen tussen het nominale hefvermogen en het werkelijke hefvermogen.
Het nominale vermogen van de vorkheftruck wordt altijd vermeld door de fabrikant en is het maximumgewicht dat de heftruck tot een vastgestelde hoogte kan heffen wanneer het lastzwaartepunt zich op een bepaald punt bevindt.
Als je de last boven die hoogte zou tillen of als je het lastzwaartepunt verder verwijderd, wordt het restvermogen verlaagd. Het vermogen dat overblijft is het werkelijk restvermogen, ook wel restcapaciteit genoemd.
Veel heftrucks bevatten voorzetapparatuur om efficiënter te werken met goederen. Denk hierbij aan sideshifts, vorkverstellers, kantelaars of speciale klemmen. Deze hulpstukken verminderen het werkelijk hefvermogen van de heftruck.
Niet alleen door het extra gewicht van de apparatuur, maar ook omdat het lastzwaartepunt van de heftruck naar voren verschuift. Ook de keuze van de mast heeft invloed op de restcapaciteit van je heftruck.
Een lastdiagram wijst zichzelf uit. Aan de hand van enkele voorbeelden leggen we je uit hoe je deze tabel leest.
In dit voorbeeld zie je de lasttabel van een Toyota Traigo48 heftruck met een nominaal hefvermogen van 1.800 kg. De maximale hefhoogte is 4.700 mm is. Op deze hoogte kan de heftruck maximaal 1.630 kg tillen.
Verplaats je op deze hoogte het lastzwaartepunt naar 1.000 mm, dan is het maximale hefvermogen slechts 1.020 kg op 4700 mm hoogte.
Bij deze BT Reflex reachtruck ziet het diagram er iets anders uit en is het lastzwaartepunt weergegeven met letters. De letter A, B en C staan voor een lastzwaartepunt van respectievelijk 600, 650 en 800 mm.
Tot een hoogte van 7.700 mm en een lastzwaartepunt A (600 mm) kan deze reachtruck tot zijn maximale capaciteit gaan, namelijk 1.600 kg. Gaat de last de hoogte in tot 8.200 mm, kan hij respectievelijk 1.560 kg (A) , 1.470 kg (B) of 1.200 kg (C) dragen. Met dit model kan je maximaal 10.500 mm hoog gaan. Het reële hefvermogen is 980 kg bij ieder lastzwaartepunt.
Voor je een nieuwe heftruck aanschaft, stel jezelf de volgende vragen om een juiste inschatting te maken.
Weeg het gewicht van de zwaarste pallet die je moet heffen. Ben je niet zeker? Neem dan beter het zekere voor het onzekere dan het risico te lopen dat je heftruck overbelast wordt.
Neem de hoogste magazijnstelling waar je goederen moet plaatsen en houd een veiligheidsmarge van 200 mm aan.
Lange lasten verlengen het lastzwaartepunt en hebben rechtstreeks invloed op de restcapaciteit.
Wil je gebruik maken van sideshifts, vorkenspreiders of speciale rollenklemmen? Vergeet niet om het gewicht en de positie ervan in te calculeren, want ook deze verleggen het lastzwaartepunt.